Internationale Architectuur Biennale Rotterdam (IABR)
Onder Twente nam samen met Saxion Hogeschool (lectoraat bodem & ondergrond) en CroonenBuro5 deel aan de IABR met het projectvoorstel: ‘Naar een nieuw Twents Productielandschap’. In dit project werkten we samen met diverse partijen waaronder: de NAM, Nurion (voormalig AkzoNobel), Geopark Twente en de provincie Overijssel.

Het project onderzocht hoe opgaven als energietransitie en klimaatverandering doorwerken in de ondergrond van Twente en hoe daarmee het nieuwe productielandschap van Twente zou kunnen worden vormgegeven. Het project kadert in de Internationale Architectuur Biënnale en liep tot 2020.

Werksessie
Studenten van Saxion Hogeschool zijn samen met partijen uit het werkveld aan de slag geweest met de Twentse ondergrond en de opgaven die daarbij spelen. Studenten stedenbouwkunde en planologie uit het tweede, derde en vierde jaar presenteerden hun (tussen)resultaten uit diverse onderzoeken. Aansluitend vond een levendige werksessie plaats waarin de resultaten werden besproken en verdiept, en waarin nieuwe onderzoeksvragen op tafel kwamen.

Student planologie Reinier Postel gaf tijdens deze sessie een presentatie over de risicoperceptie van geothermie. Reinier loopt stage bij het kernteam van Onder Twente. Hij doet onderzoek naar de potentie en risicoperceptie van geothermie in Twente. Uit zijn onderzoek komt naar voren dat er veel verschillende vormen zijn van aardwarmte afhankelijk van de grondtypes en doeleinden, zoals afgebeeld in onderstaand diagram. 

Daarnaast werd in de sessie gesproken over de wijze waarop leidingen in het landschap een rol kunnen spelen voor beleving en bewustwording van ondergrondse ingrepen, de risicopercepties rondom geothermie en de kansen die ontstaan op locaties waar ondergrondse activiteiten worden afgebouwd.

Een groep tweedejaars Urban Studies studenten presenteerden het idee van het SaltGreenHouse – een kleine duurzame kas gebaseerd op het bekende groene Twentse zouthuisje. Daarnaast presenteerde student Thijs van den Dool een interessant strategisch model om het productielandschap boven- en ondergronds in te richten.

Projecten
In het kader van het IABR-traject liepen er verschillende studenten-opdrachten en projecten. Deze opdrachten en projecten zijn gericht op de bodem en diepe ondergrond in Twente. Daarnaast werd in samenwerking met Lectoraat Bodem & Ondergrond de volgende projecten geconcretiseerd:

• Voorbereiding ontwerpstudie afbouw NAM-locaties – tweedejaars studenten stedenbouw en planologie;

• Onderzoek naar risicoperceptie van geothermie – derdejaars student planologie;

• Ontwerpstudie zoutwinning Haaksbergen met de gemeente, Nouryon, begeleid door Mark van der Poll van CroonenBuro5;

• Ontwerpstudie afbouw 5 NAM-locaties, vierdejaars student stedenbouw;

• Onderzoek bouwstenen voor omgevingsvisies (parallel aan twee bovengenoemde opdrachten) – vierdejaars student planologie;

• Onderzoek naar ontwerp participatieproces Mijnbouwwet met case Twente – derdejaars student bestuurskunde;

• Ontwikkelen game/virtual reality voor ondergrond gebruik ten behoeve van bewustwording en participatie – derdejaars student creatieve technieken.